XXVI Interdyscyplinarne Seminarium Krajobrazowe pt. „Krajobrazy małych miast – współczesne kierunki badań” – Sprawozdanie

Katarzyna Pawlewicz

Seminarium pt. Krajobrazy małych miast XXVI Interdyscyplinarne Seminarium Krajobrazowe pt. „Krajobrazy małych miast – współczesne kierunki badań” odbyło się w dniach 5-6 września 2022 roku w Olsztynie. Zorganizowane zostało przez Katedrę Geografii Społeczno-Ekonomicznej działającej w ramach Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Geografii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Komisję Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego przy współpracy Polskiej Krajowej Sieci Miast Cittaslow. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli: Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego – Gustaw Marek Brzezin, JM Rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie – dr hab. Jerzy Przyborowski, prof. UWM, Dziekan Wydziału Geoinżynierii – dr hab. inż. Dariusz Popielarczyk, prof. UWM oraz Polskie Towarzystwo Geograficzne. Nadrzędnym celem seminarium było prześledzenie najnowszych kierunków badań oraz wymiana doświadczeń w zakresie kształtowania, ochrony i transformacji krajobrazów małych miast.

Uroczystego otwarcia seminarium dokonali Prorektor ds. polityki naukowej i badań Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie prof. dr hab. Jerzy Jaroszewski, Prodziekan Wydziału Geoinżynierii UWM w Olsztynie dr. inż. Krzysztof Rząsa oraz Zastępca koordynatora Polskiej Sieci Miast Cittaslow Jacek Wiśniowski (Burmistrz Lidzbarka Warmińskiego). Zebranych gości przywitali Przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Geograficznego i zarazem przewodnicząca komitetu naukowego seminarium dr hab. Urszula Myga-Piątek, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski) oraz Kierownik Katedry Geografii Społeczno-Ekonomicznej dr hab. Adam Senetra, prof. UWM (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) – wiceprzewodniczący komitetu naukowego.

Seminarium „Krajobrazy małych miast – współczesne kierunki badań” zgromadziło łącznie 50 Uczestników, wśród których znaleźli się przedstawiciele ośrodków naukowo-badawczych (Gdańsk Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Toruń, Warszawa) jak i samorządów lokalnych z obszaru województwa warmińsko-mazurskiego. Na seminarium zaprezentowano łącznie 22 referaty wygłoszone w 4 sesjach tematycznych, które poruszały kwestie: idei badań, komponentów kulturowych, źródeł przemian oraz aspektów przyrodniczych i społecznych w kształtowaniu krajobrazów małych miast. Uczestnicy zaprezentowali także 7 posterów o tematyce wpisującej się w problematykę krajobrazów małych miast.

W ramach sesji tematycznych przedmiotem dyskusji były problemy identyfikacyjne i typologiczne krajobrazów. Zaprezentowano różne podejścia oraz metody badawcze dotyczące tej tematyki. Skupiono uwagę na kwestiach związanych z procesami społeczno-gospodarczymi i przestrzennymi jako determinantami rozwoju struktury funkcjonalno-przestrzennej małych miast oraz kształtującego się na jej kanwie krajobrazu. Poruszono znaczenie elementów kulturowych i zaszłości historycznych w transformacji krajobrazów, a także wpływu zieleni oraz cieków i zbiorników wodnych na ich kształtowanie. Zauważono również potrzebę ochrony tego typu krajobrazów, jako szczególnie cennych ze względu na dziedzictwo kulturowe oraz znaczenie w świadomości społeczności lokalnych. Ponadto zwrócono uwagę na czynnik społeczny, w tym na znaczenie partycypacji społecznej w kształtowaniu krajobrazów małych miast i możliwości jej wspierania z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

Obrady XXVI Interdyscyplinarnego Seminarium Krajobrazowego podsumowała na końcowej sesji dr hab. Urszula Myga-Piątek, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski), zwracając uwagę na mnogość i różnorodność poruszanych w wystąpieniach zagadnień związanych z kształtowaniem krajobrazów małych miast oraz potrzebę dalszych badań w tym zakresie. Wskazała także na ważność współpracy ośrodków naukowych z samorządami. Na koniec wystąpienia podziękowała dr. hab. Adamowi Senetrze, prof. UWM oraz dr hab. Agnieszce Szczepańskiej, prof. UWM – przewodniczącej Komitetu Organizacyjnego i całemu zespołowi za organizację tegorocznego seminarium.

W drugim dniu seminarium Uczestnicy odbyli sesję terenową, w ramach której mogli doświadczyć „uroków krajobrazowych” wybranych „małych miast” zrzeszonych w Polskiej Sieci Miast Cittaslow (Reszel, Bisztynek, Lidzbark Warmiński). Dodatkową atrakcją zorganizowaną przez organizatorów był koncert organowy w Świętej Lipce.