Profesor Bogodar Winid w 100. rocznicę urodzin

Prof. Bogodar Winid – wybitny geograf i kartograf – w latach 1978-1980 pełnił funkcję Przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Geograficznego. 25 maja 2022 r. mija 100. rocznica jego urodzin.

Na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach 25 maja 2022 r. o godz.13.30 odbyła się uroczystość złożenia kwiatów i oddania hołdu Profesorowi Bogodarowi Winidowi. W uroczystości uczestniczyła żona Profesora – dr hab. Jadwiga Winidowa oraz zebrani goście. W imieniu społeczności akademickiej Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego przemowę wygłosił i kwiaty złożył prof. Maciej Jędrusik. W imieniu Polskiego Towarzystwa Geograficznego zabrał głos i złożył kwiaty zastępca Przewodniczącego PTG kol. Tomasz Wites. Polskie Towarzystwo Geograficzne reprezentowali ponadto Przewodniczący Oddziału Warszawskiego PTG prof. Stefan Kałuski oraz zebrani geografowie i kartografowie.

Bogodar Winid urodził się 25 maja 1922 r. w Brzezinach, powiat Ropczyce. W latach 1945-1948 studiował w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1947 r. uzyskał stopień magistra filozofii w zakresie geografii na podstawie pracy pt. Satelity miasta Krakowa oraz w Akademii Handlowej, gdzie w 1948 r. uzyskał tytuł magistra nauk ekonomiczno-handlowych na podstawie pracy pt. Geografia lotnicza świata. Jeszcze w trakcie studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim został zatrudniony jako młodszy asystent prof. Eugeniusza Romera. Od 1948 r. do końca swojego życia, czyli przez blisko 50 lat pracował w Uniwersytecie Warszawskim. W 1963 r. uzyskał stopień naukowy doktora, nadany mu przez Radę Naukową Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego na podstawie rozprawy Polski Przegląd Kartograficzny na tle światowego czasopiśmiennictwa geograficzno-kartograficznego. W 1971 r. uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w 1989 r. tytuł profesora zwyczajnego.

Równolegle z pracą w Uniwersytecie Warszawskim Profesor podejmował pracę w innych instytucjach: w 1948 r. w Głównym Urzędzie Planowania Przestrzennego w Warszawie, w latach 1953-1964 w Instytucie Geografii Polskiej Akademii Nauk. W latach 1964-1969 pracował jako nauczyciel akademicki na Uniwersytecie im. Hajle Sellassje I w Addis Abebie w Etiopii. W latach 1980-1986 był doradcą naukowym z ramienia ONZ w zakresie kartografii w Biurze Statystycznym w Dhace w Bangladeszu, a w 1987 r. konsultantem kartograficznym UNFPA i UNDP przy spisie ludności w Adenie w Jemenie. Prowadził wykłady na wielu uniwersytetach zagranicznych.

Profesora Bogodara Winida cechowała wszechstronna wiedza, doskonała znajomość języków obcych, umiejętność nawiązywania kontaktów, życzliwość, nieprzeciętne zdolności organizacyjne, wielka pasja badawcza i determinacja z jaką dążył do realizacji celów. Polska afrykanistyka, której poświęcił wiele lat swego życia, stała się rozpoznawalna w nauce światowej. Zagraniczne kontakty Profesora z kilkudziesięcioma uniwersytetami i placówkami badawczymi w wielu krajach świata stanowiły trudną do przecenienia pomoc dla kilku pokoleń polskich geografów i afrykanistów.

Dorobek naukowy Profesora to 140 publikacji (122 prac autorskich, 18 współautorskich). Odzwierciedlone w tych publikacjach główne kierunki działalności naukowej, obejmują przede wszystkim szeroko rozumianą geografię regionalną, w szczególności problematykę rozwoju krajów tzw. Trzeciego Świata, oraz kartografię tematyczną. Szczególne uznanie już na samym początku Jego kariery naukowej zdobył podręcznik pt. Kartografia ekonomiczna, napisany wspólnie z Lechem Ratajskim. Profesor Bogodar Winid wykształcił ponad 100 magistrów i był promotorem 5 przewodów doktorskich. Opracował łącznie 13 opinii doktorskich oraz recenzował 7 prac habilitacyjnych, przedstawił wnioski 2 kandydatów do mianowania na stanowisko docenta i 5 recenzji-wniosków na profesora nadzwyczajnego.

Profesor Florian Plit tak wspominał Profesora Winida podczas pogrzebu w 1996 r.:

Każdy z nas coś Mu zawdzięczał. Dla jednych był opiekunem pracy magisterskiej, dla drugich – promotorem doktoratu, komuś innemu napisał recenzję, podrzucił książkę, zaproponował wstąpienie do odpowiedniej komisji Międzynarodowej Unii Geograficznej i napisał list polecający, wybłagał wysłanie na stypendium… Jego formy pomocy były tak różnorodne i niekiedy tak niekonwencjonalne, że trudno je wymienić. Chyba jednak wszyscy zawdzięczamy mu jedno – dopomógł nam w przełamywaniu barier tkwiących w naszej psychice, przekonał, że bardzo mało jest rzeczy naprawdę niemożliwych, uczył nas chcieć. I za to dziękujemy mu najbardziej.

Wspomnienie na podstawie materiałów Joanny Papis przygotowanych z książki Jadwigi Winidowej (2021) pt. Bogodar w mojej i naszej pamięci, zredagował Tomasz Wites.