Migracje pomaturalne na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego

Patryk Brambert

Z radością informujemy, że nakładem Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk pod koniec 2021 roku, w serii Studia KPZK PAN, ukazała się monografia pt. Migracje pomaturalne na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego pod redakcją Iwony Kiniorskiej i Patryka Bramberta.

Migracje pomaturalne

Mobilności przestrzennej ludności doświadcza każdy zakątek świata. Motywy przemieszczeń migracyjnych są różne – ekonomiczne, polityczne, czy rodzinne, Związane są one z obszarem pochodzenia i miejscem przeznaczenia migranta, z przeszkodami pośrednimi, które mogą ograniczać ruch wędrówkowy, jak również z cechami osobistymi migrantów, tj. wiekiem, płcią, stanem cywilnym, a także wykształceniem.

W przypadku Polski, do 1989 r. przewagę stanowiły migracje wewnętrzne ze wsi do miast. Obecnie odnotowuje się tendencję odwrotną, zwłaszcza na korzyść obszarów wiejskich położonych w strefie podmiejskiej ośrodków regionalnych i subregionalnych. Niezmiernie istotne, jeśli chodzi o migracje wewnętrzne w kraju, są przemieszczenia młodzieży, podejmowane po ukończeniu szkół ponadpodstawowych. Są one skutkiem umasowienia szkolnictwa wyższego po koniec lat 90. XX w. Problem ten został podkreślony wcześniej w badaniach prowadzonych na obszarze Dolnego Śląska i Opolszczyzny, przez Romualda Jończego, Alicję Dolińską oraz Przemysława Śleszyńskiego, które były inspiracją do napisania prezentowanej monografii.

O książce – Migracje pomaturalne…

Książka Migracje pomaturalne na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego to owoc współpracy 5 autorów, członków Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Obok redaktorów naukowych należy jeszcze wymienić Wiolettę Kamińską, Przemysława Śleszyńskiego oraz Iwonę Kopacz-Wyrwał. Zespół związany jest zatem głównie z Instytutem Geografii i Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Przy czym, uzyskanie najbardziej pełnego obrazu opisanego zjawiska nie byłoby możliwe bez czynnego udziału przedstawiciela Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Biorąc pod uwagę fakt, że przemieszczenia młodzieży podejmowane po ukończeniu szkół ponadpodstawowych są bardzo ważnym elementem współczesnych ruchów migracyjnych w Polsce, postanowiono przeprowadzić analizę migracji pomaturalnych wśród maturzystów roku szkolnego 2020/2021, którzy mieszkali na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego. Prace nad książką trwały 10 miesięcy, od lutego do grudnia 2021 roku. Liczy ona 164 strony, posiada liczny zbiór rycin, towarzyszy jej bardzo bogata bibliografia – zarówno krajowa, jak i zagraniczna. Na stronie Publikacje PAN udostępniono wersję cyfrową monografii.

Monografia Migracje pomaturalne na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego rozwija dotychczasowe osiągnięcia badawcze oraz wnosi nową wiedzę z tego zakresu, ukazując charakter oraz specyfikę tych migracji. Wypracowane wyniki analiz tworzą kompleksowe studium dla przedstawicieli jednostek samorządowych w działaniach na rzecz edukacji i rynku pracy.

Do pobrania

O Autorach

Patryk Brambert – dr, adiunkt, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytutu Geografii i Nauk o Środowisku, Zakład Geografii Społeczno‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Przewodniczący Kieleckiego Oddziału PTG, członek Komitetu Okręgowego Olimpiady Geograficznej w Kielcach. Zainteresowania badawcze: demografia, zjawiska klastrów, ocena potencjału przedsiębiorczości i atrakcyjności gospodarczej obszarów, specjalizacja gospodarki, konkurencyjność, rozwój lokalny i regionalny.

Wioletta Kamińska – profesor, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytutu Geografii i Nauk o Środowisku, Zakład Geografii Społeczno‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Dyrektor Instytutu. Główne zainteresowania badawcze: geografia wsi, rozwój lokalny i geografia turystyki. W latach 2012‑2020 była Wiceprzewodniczącą PTG. Obecnie członek Komitetu Nauk Geograficznych PAN i Przewodnicząca Zespołu Zadaniowego ds. Obszarów Wiejskich KPZK PAN.

Iwona Kiniorska – dr hab., adiunkt, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytutu Geografii i Nauk o Środowisku, Zakład Geografii Społeczno‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Sekretarz Sekcji Zespołu Zadaniowego ds. Obszarów Wiejskich Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, członek Sekcji Migracji Wewnętrznych i Badań Regionalnych Komitetu Badań nad Migracjami PAN, a także Wiceprzewodnicząca Kieleckiego Oddziału PTG. Zainteresowania badawcze: obszary zurbanizowane i wiejskie (warunki, poziom i jakość życia, nierówności społeczne), przedsiębiorczość, turystyka wiejska i rozwój lokalny.

Iwona Kopacz‑Wyrwał – dr, adiunkt, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytutu Geografii i Nauk o Środowisku, Zakład Geografii Społeczno‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Autorka opracowań nt. współczesnym procesów na obszarach wiejskich, ze szczególnym uwzględnieniem warunków życia ludności, rozwoju przedsiębiorczości, turystyki, depopulacji. Była sekretarzem Zespołu Problemowego ds. Obszarów Wiejskich KPZK PAN. Członek Zarządu Kieleckiego Oddziału PTG.

Przemysław Śleszyński – profesor, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Przewodniczący Komisji Geografii Osadnictwa i Ludności PTG, członek Głównej Komisji Urbanistyczno‑Architektonicznej oraz komitetów naukowych i problemowych PAN. Zajmuje się geografią społeczno‑ekonomiczną, gospodarką i planowaniem przestrzennym, rozwojem regionalnym. Brał m.in. udział w przygotowaniu Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 i Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Autor kilkuset publikacji i ekspertyz, m.in. wykorzystywanych w polityce rozwoju i zagospodarowania przestrzennego. Kierował też delimitacją obszarów problemowych w Polsce.