Badania geograficzne w województwie podkarpackim – historia, współczesność i przyszłość

Badania geograficzne w województwie podkarpackim – historia, współczesność i przyszłość, to temat przewodni ogólnopolskiej konferencji, zorganizowanej przez Rzeszowski Oddział Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie. Odbyła się ona 22 marca w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego i zgromadziła liczne grono geografów oraz sympatyków tej nauki.

Była to największa od prawie 20 lat konferencja geograficzna w województwie podkarpackim. Odbyła się w 100-lecie Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz 20-lecie województwa podkarpackiego. Polskie Towarzystwo Geograficzne istnieje od 1918 r. i podtrzymuje najlepsze tradycje polskiej geografii na arenie krajowej i międzynarodowej, skupiając w swych szeregach geografów stojących przed wyzwaniem interpretacji zmieniającego się świata i zachodzących w nim współcześnie zmian. Patronat nad konferencją objęli: Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego, Ewa Leniart, Wojewoda Podkarpacki, Małgorzata Rauch, Podkarpacki Kurator Oświaty oraz Tadeusz Ferenc, Prezydent Miasta Rzeszowa. Konferencja odbyła się przy współpracy z Podkarpackim Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie. Patronat medialny objęły: Radio Rzeszów, TVP3 Rzeszów oraz GC Nowiny. Konferencji towarzyszyło zebranie sprawozdawcze Zarządu Głównego PTG.

Spotkanie zostało uroczyście otwarte przez Marszałka Województwa Podkarpackiego, Władysława Ortyla. Z okazji 100-lecia PTG Marszałek wręczył prof. Antoniemu Jackowskiemu, Przewodniczącemu PTG, herb Województwa Podkarpackiego. Marszałek życzył, aby Polskie Towarzystwo Geograficzne trwało dłużej, niż następne 100 lat, by mogło być pomocne w różnych procesach istotnych z punktu widzenia kształtowania rozwoju społecznego, gospodarczego i porządkowania przestrzeni, ważnych dla obywateli. Głos zabrała również posłanka na Sejm RP Krystyna Wróblewska, która życzyła udanych obrad i dalszych sukcesów zawodowych i osobistych.

Geografia jako nauka przyrodniczo-społeczna zajmuje się badaniem przestrzeni oraz wykorzystywaniem tej przestrzeni do rozwoju gospodarczego. Takie rozumienie geografii podkreślił Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, Piotr Pilch, geograf z wykształcenia i zamiłowania, a jednocześnie członek Rzeszowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Konferencja doszła do skutku m.in. dzięki jego osobistemu zaangażowaniu. Ciepłe słowa do zebranych skierował prof. Antoni Jackowski. Podziękował organizatorom za inicjatywę i życzył udanych obrad. Z kolei przewodnicząca Rzeszowskiego Oddziału PTG, dr Joanna Wład-Michalik podziękowała przybyłym za przyjęcie zaproszenia na konferencję oraz wszystkim zaangażowanym za organizację spotkania. W tej części spotkania odczytany też został list od Wojewody Podkarpackiego Ewy Leniart. Spotkanie prowadził dr Krzysztof Szpara, który powitał zebranych w imieniu dra Wergiliusza Gołąbka, Rektora Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania, który sprawował patronat naukowy nad konferencją.

Tematyka spotkania była przekrojowa i odnosiła się, do przeszłości, teraźniejszości oraz przyszłości badań geograficznych w województwie podkarpackim. Aleksandra Kozubal, wieloletnia Przewodnicząca Oddziału Rzeszowskiego PTG, zaprezentowała ponad 60-letnią historię Oddziału. Uzupełnieniem było wystąpienie dra hab. Piotra Gębicy, na temat organizacji Olimpiad Geograficznych w woj. podkarpackim. Z wielkim zainteresowaniem wysłuchano wykładu prof.Leszka Starkla dotyczącego historii badań w Karpatach. Prof. Kazimierz Krzemień z zespołem przybliżył tematykę współczesnych badań geomorfologicznych w Bieszczadzkim i Magurskim Parku Narodowym. Zapoznano się również z ekstremalnymi zdarzeniami hydrogeologicznymi w województwie podkarpackim, zaprezentowanymi przez dra hab. Piotra Gębicę z zespołem. Miejsce geografii w badaniach interdyscyplinarnych zaprezentowała dr Agata Ćwik. Dr Wojciech Krukar omówił problem desygnacji głównego źródła rzeki na przykładzie Sanu. Funkcje Bieszczadzkiego Parku Narodowego w systemie ochrony przyrody województwa podkarpackiego przedstawił jego dyrektor, dr Ryszard Prędki. Prof. Zygmunt Górka zreferował kontekst 20-lecia ostatniej reformy administracyjnej Polski i jednocześnie 20-lecia województwa podkarpackiego. Geograficzne spojrzenie na rozwój regionalny województwa podkarpackiego zaprezentowała dr Agnieszka Sobala-Gwosdz O sanktuariach i szlakach pielgrzymkowych w województwie podkarpackim, ze szczególnym uwzględnieniem Szlaku Jakubowego, opowiadał dr Franciszek Mróz. Podsumowaniem konferencji był referat dra Krzysztofa Szpary o badaniach nad turystyką w Polsce południowo-wschodniej.

Konferencji towarzyszyły różnorodne wystawy okolicznościowe. Historii Rzeszowskiego Oddziału PTG poświęcona była wystawa przygotowana przez dr Joannę Wład-Michalik. Wspomnieć też należy o wystawie „Świat na znaczkach pocztowych” Zdzisława Sochy, wystawie monet o tematyce podróżniczej Krzysztofa Ryglewicza. Zaprezentowano również zbiór pocztówek z mapami świata Wicemarszałka Piotra Pilcha. Swoje podróże rowerem po Europie Północnej prezentował Piotr Bujak, wyprawę koleją transsyberyjską nad Bajkał – Wojciech Zakrzewski, reminiscencje z podróży do różnych części świata – Zuzanna Kobierzyńska oraz Anna Kozłowska z rodziną. Dorota Mróz i Artur Delimat przygotowali okolicznościową wystawę poświęconą piętnastu edycjom konkursu „Odkryj świat z Poznaj Światem” w Krośnie. Spotkanie zbiegło się z wydaniem publikacji geograficznych: „Monografii powodziowej województwa podkarpackiego” oraz „Dróg św. Jakuba w Polsce”.

dr Joanna Wład-Michalik

Przewodnicząca Rzeszowskiego Oddziału PTG