34. Seminarium Geografii Wsi pt. „Nowe funkcje wsi” odbyło się w dniach 7-8 czerwca w Ustce a zorganizowane zostało przez Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Turystyki w Instytucie Geografii i Studiów Regionalnych Akademii Pomorskiej w Słupsku, Komisję Obszarów Wiejskich Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Oddział Słupski Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz Komitet Nauk Geograficznych Polskiej Akademii Nauk. Uroczystego otwarcia konferencji dokonała Prorektor ds. Kształcenia i Studentów Akademii Pomorskiej w Słupsku prof. Danuta Gierczyńska. Zebranych gości przywitał Przewodniczący Komisji Obszarów Wiejskich PTG prof. Marcin Wójcik (Uniwersytet Łódzki) oraz Kierownik Zakładu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Turystyki prof. Iwona Jażewicz (Akademia Pomorska w Słupsku). Na konferencji zaprezentowano łącznie 47 referatów wygłoszonych w 1 sesji plenarnej i 8 sesjach tematycznych dotyczących funkcji turystycznej i kulturalnej, innowacyjności rolnictwa, osadnictwa wiejskiego i urbanizacji obszarów wiejskich, jak również instytucjonalnych uwarunkowań rozwoju nowych funkcji wsi. Uczestnicy Seminarium przygotowali również 14 posterów.
Obrady 34. Seminarium Geografii Wsi podsumował na kończącej je sesji plenarnej prof. Andrzej Suliborski (Uniwersytet Łódzki). Wskazał na mnogość referatów dotyczących różnorodnych zagadnień związanych z rozwojem nowych funkcji wsi. Prof. Eugeniusz Rydz (Akademia Pomorska w Słupsku) podkreślił znaczenie badań nad przemianami funkcji wsi, szczególnie w kontekście zagadnień osadniczych, istotnych zwłaszcza z perspektywy geograficznej. Mówił o zmianie użytkowania rolniczego na nierolnicze. Prof. Iwona Jażewicz zwróciła uwagę na kwestię wprowadzania funkcji turystycznej na obszarach wiejskich. Pytała jednocześnie, czy funkcja ta może być rzeczywistą podstawą rozwoju społeczno-gospodarczego. Podobne pytanie należy zadać w stosunku do funkcji mieszkaniowej na obszarach wiejskich strefy funkcjonalnej dużych ośrodków miejskich. W dyskusji pojawiły się również podobne pytania dotyczące funkcji społecznych, czy funkcji handlowej. Prof. Dariusz Sokołowski (Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu) podkreślił problem chaotycznych zmian zagospodarowania przestrzeni wiejskiej, szczególnie zjawiska rozlewania się miast bez uwzględnienia postulatów rozwoju zrównoważonego łączącego się z marnotrawstwem zasobów gmin wiejskich, infrastrukturalnych, ekologicznych, finansowych, społecznych i przestrzennych. Prof. Krystian Heffner (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) podzielił się wnioskami z posiedzenia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN a dotyczącymi problematyki poruszanej na Seminarium. Różnicowanie gospodarcze obszarów wiejskich jest jednym z większych wyzwań związanych z rozwojem wsi. Przykładowo, turystyka jako trwała podstawa rozwoju obszarów wiejskich jest niestety niezwykle problematyczna, czasami wręcz konfliktogenna. Prof. Krystian Heffner przypomniał również o poruszanym w różnych komunikatach problemie oddziaływania środków europejskich na przemiany funkcjonalne polskiej wsi. Zmiana jakościowa wsi dzięki środkom europejskim niewątpliwie dokonała się, choć nie znaczy to, że wydatkowanie tych środków można ocenić jednoznacznie pozytywnie. Prof. Andrzej Suliborski zauważył, że geografia wsi stała się równorzędną dyscypliną w porównaniu z geografią miast. Wskazał jednak, że teoretyczne rozważania i uogólnienia w zakresie geografii wsi nie nadążają niestety za niezwykle dynamicznym rozwojem prac empirycznych. Prof. Andrzej Suliborski podkreślił, że teoria pozwala uświadomić co robi badacz, dlaczego to robi, i dokąd zmierza w danej dyscyplinie (w tym przypadku w geografii wsi), i generalnie w nauce.
Sesję terenową podsumował prof. Marcin Wójcik. Podziękował prof. Eugeniuszowi Rydzowi za wieloletnie wsparcie okazane Komisji oraz prof. Iwonie Jażewicz z zespołem (dr Gabriela Czapiewska, dr Aneta Marek, dr Mariusz Miedziński, dr Danuta Narożna, dr Krzysztof Parzych i dr Aleksandra Zienkiewicz) za organizację tegorocznego wydarzenia. Odnosząc się do kwestii merytorycznych, podkreślił mnogość funkcji rozwijanych współcześnie na obszarach wiejskich, które można było dyskutować w dniu konferencyjnym i zaobserwować na żywo w dniu terenowym. Poinformował, że 35. Seminarium Geografii Wsi zorganizowane zostanie przez ośrodek wrocławski, z prof. Robertem Szmytkie (Uniwersytet Wrocławski) na czele. Prof. Marcin Wójcik na zakończenie podziękował wszystkim uczestnikom spotkania za czynny udział.
Tomasz Napierała
Polskie Towarzystwo Geograficzne, Uniwersytet Łódzki
