Sprawozdanie ze spotkania środowisk geograficznych ws. obchodów Roku Polskiej Geografii 2018

W dniu 19 czerwca 2017 r. miało miejsce spotkanie zorganizowane przez Komitet Sterujący ds. Obchodów Roku Polskiej Geografii 2018, na które zaproszono Przewodniczących Komisji i Oddziałów tematycznych PTG, Dziekanów i Dyrektorów ośrodków geograficznych w Polsce (Wydziałów i Instytutów) oraz Przewodniczących branżowych Stowarzyszeń geograficznych. Dyskutowano o optymalnej formule Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018, w tym Kongresu Geografii Polskiej (12-14 kwietnia 2018 r. w Warszawie, poświęconego również obchodom 100-lecia geografii na Uniwersytecie Warszawskim). Poruszono i uzgodniono szereg kwestii, związanych z formułą Roku i Jubileuszu, m.in. zapewnieniem uroczystego i godnego przebiegu wydarzeń, zaproszeniem gości zagranicznych, składem Komitetów Honorowych, programem dnia naukowego Kongresu, wystawami okolicznościowych, a także problemami finansowymi, w tym możliwościami dofinansowania różnego rodzaju wydarzeń, wydawnictw, wystaw, materiałów okolicznościowych itd. przez Ośrodki. Po spotkaniu przez Komitet Sterujący zostanie rozesłane wspólne pismo do Ośrodków, Oddziałów i Komisji PTG oraz Stowarzyszeń, podsumowujące poczynione ustalenia.

Kalendarium przygotowań 100-lecia PTG

Zaprezentowano kalendarium przygotowań obchodów 100-lecia Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Kalendarium na bieżąco jest aktualizowane na stronie: https://ptgeo.org.pl/100-lat-ptg/kalendarium-prac-nad-obchodami-100-lecia-ptg/

Ramowy program obchodów 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018

Przedstawiono ramowy program wydarzeń centralnych roku 2018:

  • Listopad / grudzień 2017 r., Warszawa – Uroczysta konferencja i otwarcie wystawy w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej (w uzgodnieniach i do decyzji środowiska geograficznego).
  • 27 stycznia 2018 r., Warszawa – Uroczyste Posiedzenie Zarządu Głównego PTG, najprawdopodobniej w historycznej siedzibie (Pałac Staszica), połączone z wmurowaniem pamiątkowej tablicy (jeśli znajdą się środki) i wręczeniem okolicznościowych Medali.
  • 12-14 kwietnia 2018 r., Warszawa – Kongres Geografii Polskiej z okazji 100-lecia PTG i 100-lecia Geografii na Uniwersytecie Warszawskim. Główny organizator i gospodarz: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, organizatorzy instytucjonalni: PTG, Komitet Nauk Geograficznych PAN, Konferencja Kierowników Jednostek Geograficznych.
  • 16 kwietnia – 31 lipca 2018 r., Kraków – Wystawa „Geografia polska i polscy geografowie w latach II wojny światowej” w Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kongres Geografii Polskiej

  • 12 kwietnia 2018 r. – dzień naukowy (sesje plenarne i tematyczne)
    • 11.00-11.30 Uroczyste otwarcie, oficjalne wystąpienia.
    • 11.30-13.00 Sesja Plenarna „Rozwój polskiej myśli geograficznej w ostatnim stuleciu”: 1. Geografia fizyczna, 2. Geografia społeczno-ekonomiczna, 3. Kartografia i GIS.
    • 13.00-14.00 Lunch.
    • 14.00-17.40 Sesje problemowe pod hasłem „Dorobek polskiej geografii w ostatnich 100 latach i wyzwania na przyszłość”. Około 6 problemowych sesji tematycznych zorganizowanych w dwóch następujących po sobie 100-minutowych blokach z przerwą kawową pomiędzy. Przegląd i ocena dorobku oraz dyskusja nad najważniejszymi problemami i wyzwaniami badawczymi, zwłaszcza koncepcyjno-teoretycznymi i metodologicznymi w ramach subdyscyplin geograficznych. Referaty mogłyby odpowiedzieć na pytania: 1. Jakie były główne kierunki badań w ostatnim stuleciu? 2. Jakie są główne osiągniecia w danej subdyscyplinie? 3. Jaki jest wkład danej subdyscypliny w rozwój całej geografii? 4. Jakie są główne wyzwania badawcze w przyszłości?
  • 13 kwietnia 2018 r. – dzień jubileuszowy (przedpołudniowa sesja Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, popołudniowa sesja PTG, uroczysta kolacja)
  • 14 kwietnia 2018 r. – dzień popularno-naukowy (w formule otwartej)

Wydarzenia regionalne

Do Oddziałów i Komisji PTG zostaną wysłane prośby o wypełnienie i odesłanie karty informacyjnej wydarzeń organizowanych z okazji Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018. Karta informacyjna zawierać będzie następujące dane:

  • Rodzaj wydarzenia
  • Oficjalna nazwa wydarzenia
  • Data wydarzenia
  • Organizator wydarzenia
  • Instytucja, na terenie której odbywa się wydarzenie
  • Miejsce wydarzenia
  • Strona www wydarzenia
  • Osoba odpowiedzialna (imię, nazwisko, telefon, e-mail)
  • Opis wydarzenia
  • Grupa docelowa wydarzenia
  • Orientacyjna, spodziewana liczba uczestników wydarzenia

W miarę możliwości finansowych zostanie przygotowany i wydrukowany plakat promujący wydarzenia regionalne organizowane z okazji Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018.

Wydawnictwa okolicznościowe

  • Historia Oddziałów i Komisji PTG, red. M. Sobczyński, wyd. Uniwersytet Łódzki i PTG.
  • Słownik geografów polskich, red. A. Jackowski, K. Krzemień, I. Sołjan, wyd. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, PTG i in.
  • Geografia polska i geografowie w latach II wojny światowej, aut. A. Jackowski, E. Bilska-Wodecka, I. Sołjan, J. Liro, wyd. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, PTG.
  • Publikacja zawierająca materiały z Polsko-Francuskiego Kongresu Geograficznego.
  • Katalog wystawy historyczno-geograficznej w Collegium Maius, aut. A. Jackowski, wyd. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, PTG.

Identyfikacja wizualna 100-lecia PTG

Zaprezentowano książkę identyfikacji wizualnej 100-lecia Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Książka dostępna jest na stronie: https://ptgeo.org.pl/100-lat-ptg/identyfikacja-wizualna-100-lecia-ptg/

Starania o nadanie wysokiej rangi publicznej dla Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018

W październiku 2016 r. miała miejsce wizyta przedstawicieli środowiska geografów (M. Degórski, A. Jackowski, A. Lisowski, P. Śleszyński) u Wicemarszałka Sejmu RP prof. Ryszarda Terleckiego w celu przedyskutowania możliwości nadania wysokiej rangi publicznej dla Jubileuszu. Udało się uzyskać zapewnienie o wsparciu starań na rzecz godnego upamiętnienia Jubileuszu.

W listopadzie 2016 r. trzy główne polskie instytucje geograficzne (PTG, Komitet Nauk Geograficznych PAN, Konferencja Kierowników Jednostek Geograficznych) złożyły wspólnie wniosek o uchwalenie przez Sejm RP roku 2018 jako „Roku Polskiej Geografii”. Celem było wzmocnienie istniejącej już uchwały Komitetu Nauk Geograficznych PAN, która ma zasięg środowiskowy. Sejm RP po rozpatrzeniu wniosku może podjąć decyzję o uchwaleniu roku lub wsparciu specjalnej uchwały upamiętniającej Jubileusz.

Wspólną decyzją PTG, Komitetu Nauk Geograficznych PAN i Konferencji Kierowników Jednostek Geograficznych podjęte zostaną starania o Patronat Prezydenta PTG nad Rokiem Polskiej Geografii 2018 i Jubileuszem 100-lecia PTG. W dniu 14 czerwca odbyło się spotkanie w tej sprawie w Kancelarii Prezydenta RP (uczestniczyli M. Degórski i P. Śleszyński). Możliwe jest objęcie Patronatem nad całymi obchodami Roku Polskiej Geografii 2018 i Jubileuszu 100-lecia PTG bez kolizji z patronatami „lokalnymi” dla poszczególnych wydarzeń centralnych czy regionalnych.

Istnieje możliwość wpisania imprez Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018 do oficjalnego Kalendarza Obchodów Niepodległości 1918-2018.

Działania na rzecz integracji środowiska geografów

26 stycznia 2016 r. miało miejsce historyczne, pierwsze wspólne posiedzenie Prezydiów ZG PTG, Komitetu Nauk Geograficznych PAN i Przewodniczącego Konferencji Kierowników Jednostek Geograficznych w celu omówienia działań związanych z obchodami 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018 – niepowtarzalnej okazji do integracji środowiska geografów i zwiększenia oddziaływania społecznego geografii. Powołany wówczas został Komitet Sterujący ds. Obchodów Roku Polskiej Geografii 2018, w skład którego weszli: Przewodniczący ww. gremiów (M. Degórski, A. Jackowski, M. Jędrusik) i ich Zastępcy (B. Domański, R. Dobrowolski, W. Kamińska, P. Śleszyński).

Na pierwszym spotkaniu Komitetu Sterującego ds. Obchodów Roku Polskiej Geografii 2018 w lutym 2017 r. przedyskutowano formułę Kongresu Geografii Polskiej dla uczczenia Jubileuszu 100-lecia PTG i 100-lecia Geografii na Uniwersytecie Warszawskim.

W kwietniu 2017 r. wystosowano list do Dziekanów i Dyrektorów wszystkich 16 ośrodków geograficznych z prośbą o współpracę, w tym wsparcie organizacyjno-finansowe działań Oddziałów i Komisji PTG na terenie ich instytucji.

W maju 2017 r. wystosowano zaproszenie do Komisji i Oddziałów tematycznych PTG oraz Stowarzyszeń geograficznych (Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Stowarzyszenie Kartografów Polskich, Stowarzyszenie Klimatologów Polskich, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Stowarzyszenie Gospodarka Przestrzenna, Stowarzyszenie Hydrologów Polskich) na specjalne spotkanie 19 czerwca 2017 r. w Warszawie w celu omówienia możliwości współpracy i integracji działań związanych z Rokiem Polskiej Geografii 2018, w tym znalezienia optymalnej formuły naukowej Kongresu Geografii Polskiej.

Środki na realizację działań

Dotychczasowe działania na rzecz Jubileuszu 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii 2018 nie mają odrębnego budżetu PTG i były finansowane ze skromnego budżetu Biura ZG PTG (np. delegacje). Osoby w Prezydium ZG PTG oraz powołanym Komitecie Sterującym, na których spoczywa dotychczasowy główny ciężar organizacyjny, pełnią swe funkcje społecznie. Planowane dochody (ze zwiększonego ryczałtu od składek członkowskich, odpisu 1% od podatku oraz innych działań) są niewystarczające dla spełnienia wszystkich potrzeb finansowych. Stąd też niezbędna jest solidarna pomoc finansowa ze strony Oddziałów PTG i ośrodków geograficznych. Dotychczasowe deklaracje w postaci wkładu pieniężnego i niepieniężnego, dotyczącego wydarzeń centralnych (poza zgłaszanymi wydarzeniami regionalnymi) są następujące:

Działanie Źródło finansowania
Uroczyste Posiedzenie Zarządu Głównego PTG 27 stycznia 2018 r. Oddziały PTG i ośrodki geograficzne (w uzgodnieniach)
Kongres Geografii Polskiej 12-14 kwietnia 2018 r. (organizacja, zwolnienie z opłaty konferencyjnej części gości) Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW
Kongres Geografii Polskiej 12-14 kwietnia 2018 r. (delegacje, nocleg dla Członków Honorowych i gości zagranicznych) Oddziały PTG i Jednostki Geograficzne (w uzgodnieniach)
Walne Zgromadzenie Delegatów PTG i Posiedzenie Zarządu Głównego PTG 26 maja 2017 r. w Łodzi, poświęcone sprawom Jubileuszu i Roku Wydział Nauk Geograficznych UŁ
Medale okolicznościowe (projekt i wykonanie 100-150 szt.) Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
Wydawnictwo „Historia Oddziałów i Komisji PTG” Wydział Nauk Geograficznych UŁ, Oddział Olimpijski PTG, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM, Instytut Geografii Uniwersytetu Gdańskiego, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS
Publikacje „Słownik Geografów Polskich”, „Geografia polska i geografowie w latach II wojny światowej” Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ
Jubileuszowy zeszyt „Quaestiones Geographicae” Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM
Wystawa okolicznościowa w Collegium Maius UJ Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ
Okolicznościowe kubki w podziękowaniu za udział w akcji 100 zł na 100-lecie PTG Instytut Geografii UJK w Kielcach (w uzgodnieniach)
Pamiątkowa tablica PTG odsłonięta 27 stycznia 2018 r. Darowizny, Akcja 100 zł na 100-lecie PTG
Materiały i działania promocyjne ZG PTG (plakaty, foldery, korespondencja, delegacje) Zwiększony ryczałt od składek, Instytut Geografii UJK w Kielcach, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Oddział Olimpijski PTG, Komisja Geografii Przemysłu PTG (deklaracja przekazania środków finansowych), Oddział Krakowski PTG (deklaracja przekazania środków finansowych)
Zatrudnienie dodatkowej osoby do obsługi 100-lecia PTG i Roku Polskiej Geografii Darowizny, Akcja 100 zł na 100-lecie PTG